Een 180 jaar oud geschil brengt breuklijnen aan het licht in de aanloop naar de verkiezingen in Nieuw-Zeeland

Mercer, Nieuw-Zeeland – De langste rivier van Nieuw-Zeeland, slingerend door de groene, zachte laaglanden van het Noordereiland van het land, is een machtige reus die de lokale Maori als een levende voorouder beschouwen.

Al meer dan tien jaar hebben ministers van de Nieuw-Zeelandse regering en inheemse stammen een gelijk aantal bestuursleden benoemd om te werken aan het herstel van de gezondheid en het welzijn van de Waikato-rivier. Deze regeling – plaatselijk bekend als gezamenlijk bestuur – is zo De schikking, die tot stand kwam via een decennialange inspanning om de schendingen van een historisch verdrag door de staat op te lossen, werd door vertegenwoordigers van beide groepen als een succes omschreven.

Sinds 2017 hebben de inspanningen van de overheid om vooruitgang te boeken en de besluitvorming met de Maori op andere gebieden van het openbare leven te delen een hectisch nationaal debat aangewakkerd over de manier waarop de rechten van de inheemse bevolking kunnen worden gegarandeerd zonder de democratie te ondermijnen, in navolging van de spanningen in andere postkoloniale samenlevingen. Nu, in een verkiezingsjaar, is deze kwestie een politieke breuklijn geworden in de aanloop naar wat naar verwachting in oktober een spannende strijd zal worden.

Dit debat, dat volgens velen gericht is op sociale cohesie, is geworteld in verschillende interpretaties van het oprichtingsdocument van het land – het Verdrag van Waitangi – en concurrerende visies over de beste manier om koloniale misstanden recht te zetten en een rechtvaardige relatie tussen de Britse kroon en de Britse regering te bevorderen. Britse regering. De verdragspartners zijn Aboriginals.

De overeenkomst tussen de Kroon en zo’n 540 Maori-leiders maakte de weg vrij voor Britse heerschappij en koloniale heerschappij in Nieuw-Zeeland. De Engelse en Māori-versies van de tekst verschilden echter, en velen beweren dat de Māori-leiders niet zouden hebben ondertekend als in hun versie was gezegd dat ze de soevereiniteit aan Groot-Brittannië hadden afgestaan.

De Māori-versie zegt dat hun leiders koningin Victoria gaven wat zich vertaalt als “volledige regering” over hun land, maar dat ze gegarandeerd “hun onvoorwaardelijke leiderschap zouden uitoefenen” over hun land, dorpen en al hun schatten. Daarentegen zegt de Engelse tekst dat de Māori-leiders de koningin “alle soevereine rechten en bevoegdheden” over hun land gaven, en Māori het “exclusieve en ongestoorde bezit” van hun land en andere bezittingen garandeerden.

Nieuw-Zeelandse regering website Uit onderzoek van de verschillen tussen de teksten blijkt dat Māori geloofde dat ze hun macht behielden om hun eigen zaken te regelen, maar het recht om te regeren aan een koningin afstonden in ruil voor een belofte van bescherming. “Er bestaat geen twijfel over dat de leiders die het verdrag ondertekenden, verwachtten een soort partnerschap en machtsdeling binnen het nieuwe regime aan te gaan”, aldus het rapport.

Meer dan 180 jaar later is Nieuw-Zeeland zelfbestuurd en onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk, hoewel koning Charles III nog steeds staatshoofd is en wetsvoorstellen nog steeds koninklijke goedkeuring nodig hebben om wet te worden. Hoewel de inspanningen van de regering om de gedeelde besluitvorming met Māori te vergroten door velen worden verwelkomd als een erkenning van de rechten van Māori als ondertekenaars van het Verdrag van 1840, is het ook Anderen bekritiseerden het als ‘deconstructie van de democratie’ in een land dat als eerste ter wereld vrouwen stemrecht gaf.

“Het Verdrag van Waitangi is een echt partnerschap”, zei Tokorwarangi Morgan, hoofd van de Waikato-Tainui-stam en hoofdarchitect van de Waikato River Settlement Agreement met de Kroon, eerder dit jaar vanuit een koffieshop vlakbij de modderige bruine rivier. “Of het nu gaat om gezondheidszorg, water, waterwegen of iets anders in dit land, wij zijn de perfecte partner.”

Maar volgens David Seymour, leider van de kleine libertaire ACT-partij, zet de uitbreiding van de machtsdeling in een land waar de Māori minder dan 20% van de nationale bevolking uitmaken het beginsel van één persoon, één stem in twijfel en geeft het een voorkeursbehandeling op nationaal niveau. niveau. rasbasis. Hij zei tijdens een interview in april dat de regeringsinterpretatie van het verdrag van het land het risico inhield dat “de liberale democratie aan het altaar van het verdrag zou worden prijsgegeven”. op het hoofdkwartier van zijn partij in het centrum van Auckland.

Sinds zij in 2017 aan de macht kwamen, hebben coalitieregeringen onder leiding van de centrumlinkse Labour-partij de oprichting van Māori-kiesdistricten in lokale raden En ze hebben hervormingen ingevoerd waarvan ze zeggen dat ze de Māori meer macht over hun eigen gezondheid en een grotere invloed in het hele gezondheidszorgsysteem zullen geven. De regering van premier Chris Hepkins zei dat hervormingen van de waterinfrastructuur ervoor zouden zorgen dat er een gelijk aantal Māori- en raadszetels in de regionale adviesgroepen zou zijn.

Deze hervormingen stuitten vanuit sommige hoeken op sterke tegenstand, waarbij velen zeiden dat het uiteindelijke doel van dit beleid nog steeds onduidelijk is. Dit naar aanleiding van een publicatie Rapport in opdracht van de overheid waaruit blijkt Het bedenken van een visie om de komende decennia meer macht te delen met Māori. Oppositiepartijen gaven de schuld De regering hield de zaak geheim, terwijl Jacinda Ardern, destijds premier, zei dat de kwestie niet openbaar was gemaakt omdat het geen overheidsbeleid was.

laatste peiling Hij wijst erop dat de belangrijkste oppositiepartij van Labour, de centrumrechtse Nationale Partij, en ACT samen een krappe meerderheid van de zetels zouden kunnen behalen bij de verkiezingen van oktober, wat veel groter zou zijn dan de potentiële Labour-Groenen-coalitie die momenteel in de peilingen wordt gehouden.. Het overheidsbeleid dat meer beslissingsmacht deelt met Māori lijkt op het spel te staan. patriottisme heeft Dat vertelde hij aan de lokale media dat hoewel het het gezamenlijke beheer van natuurlijke hulpbronnen door de overheid en de Māori ondersteunt in de context van verdragsschikkingen, het geen gezamenlijk beheer van openbare diensten of afzonderlijke bureaucratieën voor Māori en niet-Māori ondersteunt. De ACT-partij riep op tot een referendum over de kwestie.

Discussies over de plaats van inheemse gemeenschappen in de moderne samenleving beperken zich niet tot Nieuw-Zeeland. Er zijn parallellen in andere landen waar Europese kolonisten domineerden en inheemse gemeenschappen daaronder te lijden hadden.

En in Canada werden eerder dit jaar First Nations-gemeenschappen aangekondigd Ze betwistten de eenzijdige controle van de Kroon over ongeveer tweederde van de provincie Ontario, met het argument dat ze de beslissingsmacht over land en hulpbronnen nooit hadden opgegeven. En in Australië heeft het voorstel van de regering om de inheemse bevolking van het land in de grondwet te erkennen een cultuuroorlog ontketend en tot verdeeldheid geleidde debatten – ook onder de inheemse bevolking zelf.

Discussies in de voormalige Britse koloniën concentreren zich vaak op interpretaties van historische overeenkomsten tussen de Crown- en Aboriginal-gemeenschappen en hoe deze van toepassing zijn op de moderne tijd. Zij zijn getroffen door het feit dat inheemse gemeenschappen worden gemarginaliseerd en slachtoffer van discriminatie.

In Nieuw-Zeeland wordt er vandaag de dag nog steeds gedebatteerd over wat in het Verdrag van Waitangi van 1840 was overeengekomen tussen de leiders van de Kroon en de Maori. Gelegen aan de idyllische oevers van de Bay of Islands, probeert het museum op het verdragsterrein zorgvuldig te zorgen Ontcijfer het geschil voor zijn bezoekers.

Gebruik van verschillende woorden zoals soevereiniteit in plaats van regering en bezit in plaats van opperhoofdschap Relaties worden na bijna 200 jaar ingewikkeld. Hoewel er nog steeds over de betekenis van het verdrag wordt gedebatteerd, werd aan het einde van de 20e eeuw erkend dat de Kroon de overeenkomst had geschonden. Door de inbeslagname en toe-eigening van Māori-land heeft de regering de afgelopen dertig jaar onderhandeld over Māori-claims en deze afgehandeld.

Het proces heeft geresulteerd in formele excuses van de Kroon, compensatiepakketten van miljoenen dollars en overeenkomsten over machtsdeling over waterwegen en terreinen zoals die welke de Waikato River beheersen. In 2010 noemde de speciale rapporteur van de Verenigde Naties voor de rechten van inheemse volkeren, James Anaya, het verdragsschikkingsproces “een van ’s werelds belangrijkste voorbeelden van inspanningen om de historische en blijvende grieven van inheemse volkeren aan te pakken.” Het wordt door Nieuw-Zeelanders algemeen aanvaard als een gerechtvaardigde manier om koloniale misstanden recht te zetten.

Seymour, de ACT-leider die Maori is, is echter bezorgd dat de regering het verdrag interpreteert als een partnerschap tussen Maori en de Kroon, waar zaken in de publieke sfeer gezamenlijk als ‘normaal’ moeten worden geregeld en waar Maori hun zetels hebben gereserveerd. aan tafel zijn gebaseerd op hun ras. Hij zei dat dit erop neerkwam dat Nieuw-Zeeland niet langer een democratie van ‘één persoon, één stem’ was.

“Hier is veel weerstand van mensen zoals ik”, zei hij. “Ik denk niet dat er enige basis is voor wat ze proberen te doen.”

Hij riep op tot een behoorlijk debat over de beginselen van het verdrag en tot vaststelling ervan door het parlement, waarna over de daaruit voortvloeiende wetgeving een referendum zou worden gehouden.

De regering weigerde commentaar te geven of vragen van NBC News te beantwoorden over haar standpunt over het verdrag of het geven van meer bevoegdheden aan de Maori, en minister Kieran McNulty van de lokale overheid weigerde een interviewverzoek.

Op de vraag eerder dit jaar of de hervormingen van de waterinfrastructuur die de regering heeft doorgevoerd democratisch waren, zei McNulty tegen de radio: TVNZ verklaarde dat “er voorzieningen zijn die we in dit land hebben die niet bestand zijn tegen een puur academisch democratisch raamwerk.”

“Maar zo werken we niet in Nieuw-Zeeland”, zei hij. “We begrijpen dat dit land is gebaseerd op een verdrag dat Māori in bepaalde zaken speciale rechten en belangen gaf.”

Christopher Finlayson, een voormalig nationaal politicus, procureur-generaal en minister voor de onderhandelingen over het Verdrag van Waitangi, is het niet met Seymour eens dat een referendum een ​​goede manier is om de definitie van verdragsbeginselen op te lossen. Maar hij zegt dat het de moeite waard is om het op te schrijven.

“Het parlement zou moeten gaan zitten en een goed debat moeten voeren over enkele van deze basisconcepten”, zei hij. “Ik denk dat het gezond is.”

Voor degenen die de inspanningen van de regering verwelkomen om meer besluitvorming met Māori te delen en dit zien als het handhaven van de Māori-rechten onder het verdrag, dreigt het nieuwe leiderschap na de verkiezingen van oktober terug te vallen.

Gevraagd naar beschuldigingen dat het delen van meer macht met Māori ondemocratisch was, zei Waikato-leider Tainui Morgan dat Nieuw-Zeeland gebaseerd was op een verdrag, en dat democratie op de voorwaarden van tegenstanders van het condominiumregime “de tirannie van de meerderheid” was.

Hij verwees opnieuw naar de ondertekening van het verdrag in 1840 met historische verslagen waaruit bleek dat de bevolking van Māori in Nieuw-Zeeland tussen de 70.000 en 90.000 bedroeg, terwijl de bevolking van Europeanen, of Pākehā, dichter bij de 2.000 lag.

“Wij waren met een ruime marge de meerderheid”, voegde hij eraan toe. “Maar we delen nog steeds de macht.”

Voor anderen is er, zelfs onder de huidige regering, nog een lange weg te gaan voordat de Maori-rechten in Nieuw-Zeeland volledig worden erkend.

Milan Roca, oprichter van de Aotearoa River Environmental Patrol, vecht voor erkenning van het eigendom van zijn stam over de Boroti Springs-rivier op het Noordereiland van het land. ‘Wij zijn van mening dat wij eigenaar zijn van het water, en in het Verdrag van 1840 hebben wij onze hulpbronnen nooit opgegeven’, zei hij. “Maar we kunnen volledig toegeven dat we het delen.”

Maar voor Susan Lee Short, medeoprichters van Democratic Action, bestaat er bezorgdheid dat de trend van gedeelde besluitvorming onder recente regeringen de verantwoordingsplicht van sommige organisaties uitholt en de democratie ondermijnt. Hun organisatie werd opgericht om “democratie en gelijk burgerschap in Nieuw-Zeeland” te verdedigen.

Susan zei dat de gezamenlijke bepaling duidelijk gedefinieerd moest worden en dat er een referendum zou moeten komen omdat “het publiek nooit werd gevraagd” wat zij ervan vonden. Lee zei dat ze de noodzaak begrepen om nederzettingen te vestigen waar het verdrag was geschonden en om het behoud van de Māori-cultuur te ondersteunen, maar zei dat stappen van de regering in de richting van het delen van meer macht de ooit zeer hechte gemeenschap hadden gebroken.

De afgelopen jaren, zei hij, was er in Nieuw-Zeeland “een enorme kloof tussen Māori en niet-Māori”.

Als Labour de verkiezingen van oktober wint en samen met de Maori-partij regeert, zou het potentieel de koningsmaker kunnen zijn, Hij vertelde me dat hij dacht dat veel mensen naar buurland Australië zouden vertrekken.

“Deze racekwestie is een van de dingen die ze eruit zullen halen”, voegde hij eraan toe.