In de 12e en 13e eeuw leed Noorwegen aan een burgeroorlog. Het is een periode die is opgetekend in een Oudnoorse tekst genaamd Bollen SagaDie is vernoemd naar koning Sverre Sigurdsson.
Het epos vertelt over het voortdurende geschil tussen de koning en zijn belangrijkste vijand, de aartsbisschop.
“Hij gaf een van degenen die het dichtst bij hem stonden de opdracht om zijn verhaal op te schrijven, zodat hij een verslag zou hebben van alles wat er in zijn leven was gebeurd”, zo zei hij. Bollen Saga “Hij heeft een sterke voorkeur voor koning Saphir”, zegt hij. Anna Petersenarcheoloog bij het Noorse Instituut voor Cultureel Erfgoedonderzoek.
“De veldslagen worden gedetailleerd beschreven”, zegt ze, waaronder een die rond 1180 plaatsvond nabij de huidige stad Trondheim, in Midden-Noorwegen. De strijders van de aartsbisschop vielen het kasteel van de koning aan tijdens de afwezigheid van de koning.
‘Ze lieten iedereen gaan’, zegt ze. ‘Ze hebben hun leven gered. Maar ze hebben het kasteel volledig verwoest.’
Petersen zegt vervolgens: “De mensen van de aartsbisschop wilden iets slechts doen.”
Het epos zegt: “Ze namen een dode man en gooiden hem bij zijn hoofd in de put en vulden hem vervolgens met stenen.” Petersen zegt dat de meeste geleerden aannamen dat het verband hield met de koning.
Misschien wilden ze de watervoorziening vergiftigen of de koning en zijn mannen vernederen.
In beide gevallen voegt de tekst “niets toe over wie deze dode man was, waar hij vandaan kwam en tot welke groep hij behoorde”, zegt Petersen.
Nu, in een studie gepubliceerd in het tijdschrift iWetenschapPetersen en haar collega’s beschrijven de genoomsequentie van een 800 jaar oud DNA-monster dat mogelijk toebehoorde aan de man die eeuwen geleden in die put werd gegooid. Het onderzoek geeft een kijkje in waar hij vandaan kwam en hoe hij eruit zag voordat hij zijn tragische einde ontmoette.
Door de put naar het laboratorium
In 1938 onthulde een gedeeltelijke uitgraving van een put van ongeveer zes meter diep het skelet van een man, mogelijk de persoon die in het epos wordt beschreven. De stoffelijke resten bleven op hun plaats.
Toen, zo’n tien jaar geleden, begonnen Petersen en haar collega’s aan het zware werk van het optillen van de ongelijke, gladde stenen – samen met een hoop afval – en ontdekten ze het skelet.
“Hij had rugpijn en had zijn hele leven last van zware handenarbeid”, zegt ze. “Dus hij was een vermoeide man voordat hij stierf.”
Petersen wist dat er meer aan de hand was en daarom werkte ze samen met een evolutionair genoom Michaël Martin Van de Noorse Universiteit voor Wetenschap en Technologie.
“We hebben uit de skeletresten twee verschillende botten kunnen bemonsteren”, zegt hij. “Van de schedel en het scheenbeen.”
Martin en een van zijn studenten, Vanessa Baker, trokken dubbele handschoenen, haarnetjes en kousen aan en gingen het laboratorium binnen om zoveel mogelijk DNA uit die oude botten te verzamelen. “Het is geen erg comfortabele werkomgeving”, zegt hij.
“We zijn erg teleurgesteld toen we ontdekten dat het DNA bijna volledig bacterieel is”, zegt Martin. “Er heeft veel afbraak van het oorspronkelijke menselijke DNA plaatsgevonden.”
Toen kwam een andere student, Martin Elgaard, op het idee om op zoek te gaan naar meer structurele materialen.
“Toen hij er eenmaal zijn tanden in zette, veranderden de dingen echt”, herinnert Martin zich.
De wortel van een van die tanden bevatte genoeg DNA zodat onderzoekers het genoom van de man konden sequencen en vergelijken met mensen van vandaag, waaronder duizenden Noren.
“We konden concluderen dat het een mannetje was”, zegt Martin. “We kunnen zeggen dat het zeer waarschijnlijk is dat hij blauwe ogen, blond haar en een medium huidskleur heeft, en dat zijn afkomst teruggaat tot een zeer specifieke provincie in Zuid-Noorwegen.” Dit laatste stukje informatie geeft aan dat mensen zich in de middeleeuwen rondtrokken.
Het bijpersonage staat centraal
Martin zegt dat de bevindingen nieuwe details toevoegen aan een oud verhaal. ‘Alleen al het vinden van de stoffelijke resten blijkt [these stories are] ‘Het is niet verzonnen’, zegt hij. “Deze uitspraken zijn misschien gedetailleerd en overdreven, maar ze zijn gebaseerd op feiten.”
Onderzoekers zeggen dat dit het oudste genoom is dat ooit voor een specifieke persoon uit een oude tekst is gesequenced. Was hij echter de man van de koning?
Dana Christiansoneen genetisch epidemioloog van het Noorse Instituut voor Volksgezondheid die niet bij het onderzoek betrokken was, is het ermee eens dat de bevindingen het verhaal ondersteunen van de man die in de put viel, maar dat het indirect is.
“We kunnen niet bewijzen dat deze persoon daadwerkelijk de persoon is die werd beschreven”, zegt ze. “Sommige verhalen zijn doorgaans nauwkeuriger dan andere, zelfs als het om echte mensen en gebeurtenissen gaat.”
Dit skelet behoort echter toe aan… iemand Wie leefde er destijds en heeft het gedocumenteerd Bollen SagaDeze nieuwe details over zijn uiterlijk en afkomst, gegraveerd in zijn DNA, geven hem een persoonlijk tintje.
“Hij was niemand”, zegt Petersen. ‘Maar nu was hij iemand. Hij had een leven.’
More Stories
Een nieuw rapport zegt dat het gebruik van ras en etniciteit soms “schadelijk” is in medisch onderzoek
SpaceX lanceert 23 Starlink-satellieten vanuit Florida (video en foto’s)
NASA zegt dat de “Halloween-komeet” zijn vlucht langs de zon niet heeft overleefd