Sir Tom Stoppard keert terug naar New York met ‘Leopoldstadt’

Hij weet dat hij dingen niet kan veranderen met pijn, dus doet hij dat ook niet.

“Ik neem de dingen niet te moeilijk”, zei hij. “De dood bijvoorbeeld. Mensen gaan dood, en op de een of andere manier vermijd ik het moment. Of als je iets beschamend doms tegen iemand zegt of je denkt dat je met iemand praat, maar het is eigenlijk iemand anders. Ik besef vaag dat ik de kracht heb om niet stil te staan Ik kan zien dat er een andere manier is om te leven waar je wakker van ligt. Ik denk alleen maar: ‘Ga naar de hel.’

Critici hebben lang gedebatteerd of Stoppards verbale acrobatiek en hersenobsessies gevoelens in veel van zijn toneelstukken vervormden, maar Lee vindt dit misleidend, dat verdriet, vernietiging, melancholie, kwetsbaarheid en gevoel een externe draad door zijn werk zijn.

In eerste instantie verzette Stoppard zich tegen het idee dat zijn werk een morele of politieke boodschap zou moeten hebben – de “adem van sociale toepassing”. Zoals het Maliki-personage in zijn verslag zei: “Lord Malquist en Mr. Moon”, “Omdat we niet kunnen hopen op orde, laten we ons op anarchie terugtrekken.” Stoppard zei zelf graag, in Wildeaanse stijl: ‘Ik moet moed hebben voor mijn gebrek aan overtuigingen.’ Maar de geschiedenis heeft de ‘Boodschapper van Secession’, zoals dramacriticus Kenneth Tynan het noemde, tot nog krachtiger verplichtingen geduwd. In 2013 deelde hij de PEN Pinter Award voor zijn werk tegen mensenrechtenschendingen.

Marber zei: “Leopoldstadt is een heel boos toneelstuk. Het is een toneelstuk over moord, de verschrikkelijke staatsmoord, en hoe is deze misdaad gebeurd?”

Stoppard vertelde me dat toen hij zijn carrière begon, hij “op geen enkele manier” in zijn werk wilde verschijnen. Geleidelijk aan werd het minder gebotteld.

“Dan, denk ik, met The Real Thing kon het me niet zoveel schelen”, zei hij over zijn toneelstuk over de relatie van een oogverblindende toneelschrijver en actrice, een onderwerp waar Stoppard misschien iets van weet, gezien zijn connecties met Felicity Kendall en Sinad Cusack. “Nu, met de laatste paar toneelstukken, wil ik echt aanmoedigen dat het stuk emotioneel wordt. Een vrouw die het Rock ‘n’ Roll-nummer recenseerde, schreef dat ze begon te huilen toen het liefdesverhaal eindelijk samenkwam, net op tijd. Ik wist dat ik was meer tevreden dan een aantal mensen die me vertelden dat ik te slim of te beschaafd was.